Jak uniknąć kary, czyli warunkowe umorzenie postępowania karnego.
Warunkowe umorzenie postępowania karnego – na czym polega?
Skierowanie aktu oskarżenia do sądu powoduje rozpoczęcie sądowego postępowania karnego. Takie postępowanie w większości przypadków kończy się w dwojaki sposób – wyrokiem skazującym lub uniewinniającym. W szczególnych jednak przypadkach kodeks karny przewiduje możliwość zakończenia postępowania karnego bez skazania oskarżonego i to wtedy, gdy jego wina i sprawstwo są oczywiste. Takie rozwiązanie jest korzystne dla oskarżonego i to z kilku powodów. Sąd stosując warunkowe umorzenie postępowania karnego niejako je „zawiesza”.
Kiedy można zastosować warunkowe umorzenie postępowania karnego?
Przepisy w tym zakresie są bardzo jasne. Aby skorzystać z dobrodziejstwa warunkowego umorzenia postępowania karnego należy przede wszystkim być osobą wcześniej nie karaną za umyślne przestępstwo. Przestępstwo umyślnie to takie, na popełnienie którego sprawca godził się. Popełnienie przestępstwa nieumyślnego nie toruje drogi do warunkowego umorzenia postępowania karnego. Z przestępstwem nieumyślnym mamy odczynienia wtedy, gdy osoba nie chce jego popełnienia, ale z powodu np. nieostrożności dochodzi do popełnienia przestępstwa.
Po drugie, okoliczności popełnienia przestępstwa nie mogą budzić wątpliwości. Innymi słowy sąd po zapoznaniu się z aktami musi dojść do przekonania, że oskarżony dopuścił się zarzucanego mu czynu. Trzeba tutaj podkreślić, że samo przyznanie do winy nie jest elementem koniecznym, aby sąd zastosował warunkowe umorzenie postępowania karnego. Liczy się jedynie to, że wynika to z dostępnych sądowi dowodów.
Po trzecie, stopień winy i stopień społecznej szkodliwości nie są znaczne. Oznacza to tyle, że popełnione przestępstwo potocznie nazwalibyśmy drobnym, zaś jego skutki nie powodują przesadnie negatywnego odbioru w społeczeństwie. Innymi słowy przestępstwo jest na tyle błahe – w konkretnych okolicznościach – że stosowanie sankcji karnych nie jest konieczne.
Po czwarte – wobec oskarżanego musi istnieć pozytywna prognoza kryminologiczna. Oznacza to, że sąd musi dojść do przekonania, że nie jest konieczne ukarania sprawcy, aby skutecznie odstraszyć go od popełniania kolejnych przestępstw. Jest to wyraz kredytu zaufania do sprawcy, którego postawa pozwala przyjąć, że mimo pojedynczej wpadki będzie on przestrzegał porządku prawnego.
Do jakich przestępstw można zastosować warunkowe umorzenie postępowania karnego?
Skoro mowa jest o przestępstwach drobnych, to oczywiście nie w każdym przypadku możliwe jest zastosowanie warunkowego umorzenia postępowania karnego. Kodeks karny mówi, że muszą to być przestępstwa, za które grozi maksymalnie 5 lat więzienia. Jeżeli zarzuca się przestępstwo, którego górne widełki przekraczają 5 lat – nie zastosujemy już warunkowego umorzenia postępowania karnego.
Jakie korzyści niesie ze sobą warunkowe umorzenie postępowania karnego?
DUŻE. Warunkowe umorzenie postępowania karnego jest jakby jego zawieszeniem. Sąd nie skazuje na konkretną karę, ale wydaje wyrok. W wyroku tym umorzą posterowanie warunkowo i ustala okres próby np. 2 lata. Jeżeli w tym czasie nie dojdzie do ponownego popełnienia przestępstwa umyślnego lub rażącego naruszenia porządku prawnego sprawa kończy się definitywnie.
Warto także podkreślić, że osoba, wobec której zastosowano warunkowe umorzenie postępowania karnego jest formalnie nie karana. wprawdzie będzie figurować w Krajowym Rejestrze Karnym, ale nie jako osoba karana. Wiąże się to z tym, że sąd nie orzeka kary, a zawiesza postępowanie. Dopiero po jego ponownym podjęciu – np. po popełnieniu przestępstwa umyślnego – sąd może skazać na określoną karę.
Adwokat Tychy sprawy karne rozwód podział majątku Mikołaj Jarosiński